| ! (SłRzem) | unbedingt zu vermeidender Jargonausdruck 
 | 
  
    | [...] | Textkürzung, die aus einer zitierten Vorlage übernommen wird 
 | 
  
    | [[…]] | eigene redaktionelle Kürzung bzw. eigenständige Explizierung einer in der Vorlage gegebenen Kürzung 
 | 
  
    | 1.H.15.Jh. | 1. Hälfte des 15. Jahrhunderts | 
  
    | acc. | accusativus | 
  
    | adj. | adjectivum | 
  
    | adv. | adverbium | 
  
    | aesthet. (L) | ästhetisch | 
  
    | afrz. | altfranzösisch | 
  
    | ags. | angelsächsisch | 
  
    | ahd. | althochdeutsch | 
  
    | allegor. (L) | allegorisch | 
  
    | allus. (L) | allusiv | 
  
    | altengl. | altenglisch | 
  
    | altnl. | altniederländisch | 
  
    | altnord. | altnordisch | 
  
    | amd. | altmitteldeutsch | 
  
    | an. (Swil) | anatomia, dt. Anatomie | 
  
    | anat. (Dor) | anatomia, dt. Anatomie | 
  
    | Anf. | Anfang | 
  
    | Anm. | Anmerkung | 
  
    | apoln. | altpolnisch | 
  
    | apt. (Sw) | aptekarski, dt. Apotheker- (adj.) | 
  
    | ar., archit. (Swil) | architektura, dt. Architektur | 
  
    | arch. | archaisierender Beleg | 
  
    | arithm. (L) | arithmetisch | 
  
    | art. (Swil) | artyleria, dt. Artillerie | 
  
    | Artill. (L) | Artillerie | 
  
    | artyl. (Swil) | artyleria, dt. Artillerie | 
  
    | as. (Swil) | astronomia, dt. Astronomie | 
  
    | assyr. | assyrisch | 
  
    | astr. (Sw) | astronomia, dt. Astronomie | 
  
    | atsch. | alttschechisch | 
  
    | barb. (Spa) | barbarzyński, dt. barbarisch | 
  
    | bart. (Sw) | bartniczy, dt. Imker- (adj.) | 
  
    | Bd. | Band; Bedeutung | 
  
    | Bed. | Bedeutung | 
  
    | bed. (Sw) | bednarstwo, dt. Böttcher | 
  
    | Bergw. (Tr) | Bergwerk | 
  
    | bil. (Sw) | bilard, dt. Billard | 
  
    | blach. (Sw) | blacharstwo, dt. Schlosser | 
  
    | bł. (L, Swil) | błędnie, dt. fehlerhaft | 
  
    | bot., botan., Botan. (Lsp, L) | botanika, dt. Botanik | 
  
    | Bsp. | Beispiel | 
  
    | bud., budow. (Sw, Lsp) | budownictwo, dt. Bauwesen | 
  
    | bur. (Swil) | wyraz bursztyniarski, dt. Ausdruck der Bernsteinverarbeitung | 
  
    | bzw. | beziehungsweise | 
  
    | chem. (Sw) | chemia, dt. Chemie | 
  
    | chir. (Swil) | chirurgia, dt. Chirurgie | 
  
    | chor. (Dor) | choreografia, dt. Choreographie | 
  
    | cies., cieś. (Sw) | ciesielstwo, dt. Zimmermannsarbeit, Zimmerei 
 | 
  
    | colect. (L) | Kollektivum | 
  
    | contemt. (L) | contempte, verächtlich | 
  
    | cukier. (Sw, Lsp) | cukierniczy, dt. Konditor- (adj.) | 
  
    | cukr., (Lsp) | cukrowy, cukrowniczy, dt. zuckerverarbeitend | 
  
    | culin. (L) | kulinarisch | 
  
    | cyk. (Sw) | kolarski, "Fahrrad-" (adj.) | 
  
    | czcion. (Sw) | czcionki, dt. den Drucksatz betreffend | 
  
    | d.h. | das heißt | 
  
    | daw. (Dor) | dawniej, dt. früher | 
  
    | den., dent. (Sw) | dentystyczny, dt. zahnärztlich | 
  
    | Der. | Derivat | 
  
    | dosł. | dosłownie, dt. wörtlich 
 | 
  
    | druc. (Sw) | druciarski, dt. die Drahtherstellung betreffend | 
  
    | druk. | drukarski, dt. Drucker- (adj.) | 
  
    | dss. | dasselbe | 
  
    | dt. | deutsch | 
  
    | dźwn. (Sw, Lsp) | dźwiękonaśladowczy, dt. onomatopoetisch | 
  
    | ebda. | ebenda | 
  
    | Ebel. | Erstbeleg | 
  
    | eig. u. fig. (Tr) | eigentlich und figürlich | 
  
    | einzQu | einzige Quelle | 
  
    | ekon. (Sw) | ekonomia, dt. Ökonomie | 
  
    | elektr. (Dor) | elektryka, dt. Elektrik | 
  
    | engl. | englisch | 
  
    | Etym. | deutsches Etymon | 
  
    | f. | femininum | 
  
    | farb. (Lsp) | farbiarstwo, dt. Färber- (adj.) | 
  
    | farm. (Swil) | wyraz farmaceutyczny, dt. pharmazeutischer Ausdruck | 
  
    | fasc. | Faszikel | 
  
    | fig. (L) | figürlich, figurativ | 
  
    | fil. (Sw) | filozofia, dt. Philosophie | 
  
    | fiz. (Sw) | fizyka, dt. Physik | 
  
    | fizj. (Sw) | fizjologia, dt. Physiologie | 
  
    | fl., flis. (Sw) | flisacki, dt. Flößer- (adj.) | 
  
    | for., fort. (Swil) | fortyfikacja, dt. Befestigung | 
  
    | fortep. (Sw) | fortepianowy, dt. Pianoforte- (adj.) | 
  
    | fot. (Dor) | fotografia, dt. Photographie | 
  
    | fraz. (Dor) | frazeologia, dt. Phraseologie | 
  
    | frühnhd. | frühneuhochdeutsch | 
  
    | frz. | französisch | 
  
    | garb. (Sw) | garbarstwo, dt. Gerber- (adj.) | 
  
    | garn. | garncarstwo, dt. Töpfer- (adj.) | 
  
    | gastr. (Lsp) | gastronomia dt. Gastronomie | 
  
    | geb. | gebucht | 
  
    | gen. | genitivus | 
  
    | geogr. | geografia, dt. Geographie | 
  
    | geol. (Dor) | geologia, dt. Geologie | 
  
    | geom. (Lsp) | geometria, dt. Geometrie | 
  
    | germ. | germanisch | 
  
    | gie., gieog. (Sw) | geografia, dt. Geographie | 
  
    | gieol. (Sw) | geologia, dt. Geologie | 
  
    | gim. (Sw) | gimnastyka, dt. Gymnastik | 
  
    | gm. (Sw) | gmina, dt. Gemeinde, Kommune | 
  
    | gmin. (Swil) | gmina, dt. Gemeinde, Kommune | 
  
    | gorn. (L) | górnictwo, dt. Bergwerk | 
  
    | gorz. | gorzelnia, dt. Brennerei | 
  
    | gosp. (L.) | gospodarczy, dt. wirtschaftlich | 
  
    | gór., górn. (Sw, Swil) | górnictwo, dt. Bergbau | 
  
    | gr. | griechisch | 
  
    | gram. (Sw) | gramatyka, dt. Grammatik | 
  
    | grammat. (L) | grammatisch | 
  
    | gw. (Dor) | gwarowy, dt. mundartlich | 
  
    | H. | Hälfte | 
  
    | h.nat. (Swil) | historia naturalna, dt. Naturgeschichte | 
  
    | han., hand., handl. (Swil, Dor) | handel, dt. Handel | 
  
    | hd. | hochdeutsch | 
  
    | hebr. | hebräisch | 
  
    | hist. (Dor) | historia, dt. Geschichte | 
  
    | hol. (Spa) | holenderski, dt. holländisch | 
  
    | Hom. | Homonyme | 
  
    | Hrsg. | Herausgeber | 
  
    | hut., hutn. (Sw, L) | hutnictwo, dt. Hüttenwesen | 
  
    | ibid. | ebenda | 
  
    | imp. | imperfektiv | 
  
    | improp. (L) | improprius, unpassend | 
  
    | ind. | indeklinabel | 
  
    | Inh. | Inhalt | 
  
    | instr. | instrumentalis | 
  
    | int. | Interjektion | 
  
    | intr. | intransitiv | 
  
    | intr. (Sw) | introligatorstwo, dt. Buchbinder- | 
  
    | iron. (Dor) | ironiczny, dt. ironisch | 
  
    | ital. | italienisch | 
  
    | jęz. (Dor) | językoznawstwo, dt. Sprachwissenschaft | 
  
    | Jh. | Jahrhundert | 
  
    | jmd. | jemand | 
  
    | jmdm. | jemandem | 
  
    | jmdn. | jemanden | 
  
    | jmds. | jemandes | 
  
    | jub. (Sw) | jubilerski, dt. Juwelier- (adj.) | 
  
    | jurid. (L) | prawniczy, dt. juristisch | 
  
    | kam. (Sw, Lsp) | kamieniarstwo, dt. Steinmetzhandwerk | 
  
    | kar. (Lsp) | karciany, dt. Kartenspieler- (adj.) | 
  
    | karc. (Dor) | karciany, dt. Kartenspieler- (adj.) | 
  
    | kelt. | keltisch | 
  
    | kip. (Sw) | kiperski, dt. Küfer- | 
  
    | kol. (Sw) | kolejowy, dt. Eisenbahn- (adj.) | 
  
    | Komp. | Kompositum | 
  
    | Konk. | Konkurrenzwort | 
  
    | koń. (Sw) | koński, dt. Pferde- (adj.) | 
  
    | kosz. (Sw) | koszykarstwo, dt. Korbmacherhandwerk | 
  
    | kow. (Sw) | kowalstwo, dt. Schmiedehandwerk | 
  
    | krak. (Dor) | krakowski, dt. Krakauer | 
  
    | kraw. (Sw) | krawiectwo, dt. Schneiderhandwerk | 
  
    | Kriegsw. (Tr) | Kriegswesen | 
  
    | kuch. (Sw, Troi) | kucharski, dt. Küchen-, Koch- (adj.) | 
  
    | kuśn. (Sw) | kuśnierstwo, dt. Kürschnerei | 
  
    | l.mn. | liczba mnoga, dt. Mehrzahl, Plural | 
  
    | lat. | lateinisch | 
  
    | LBel. | Letztbeleg | 
  
    | lek. (Lsp, Sw) | lekarski, dt. ärztlich | 
  
    | lekc., lekcew. (Dor) | lekceważąco, dt. verächtlich | 
  
    | lep. (Swil) | lepiej, dt. besser | 
  
    | leś., leśn. (Swil, Dor) | leśnictwo, dt. Forstwesen | 
  
    | lit. (Dor) | literacki, dt. literarisch | 
  
    | loc. | locativus | 
  
    | Logic. (L) | logika, dt. Logik | 
  
    | lotn. (Dor) | lotnictwo, dt. Fliegerei | 
  
    | łow. (Dor) | łowiectwo, dt. Jägerei | 
  
    | m. | maskulinum | 
  
    | m.in. | między innymy, dt. unter anderem | 
  
    | m.u. | mało używany, dt. wenig verwendet | 
  
    | mal., malars. (Swil, SłRzem) | malarstwo, dt. Malerei | 
  
    | mat. (Swil) | wyraz matematyczny, dt. Ausdruck der Mathematik | 
  
    | math. (L) | mathematisch | 
  
    | md. | mitteldeutsch | 
  
    | mech., mechan. (Swil, L) | mechaniczny, dt. mechanisch | 
  
    | med. (Swil) | medycyna, dt. Medizin | 
  
    | men. (Sw) | mennictwo, dt. Münzprägewesen | 
  
    | metal. (Tr) | metalurgiczny, dt. metallurgisch | 
  
    | meteor. (Dor) | meteorologia, dt. Meteorologie | 
  
    | meton., metonym (L) | metonymisch | 
  
    | mfr. | mittelfränkisch | 
  
    | mfrz. | mittelfranzösisch | 
  
    | mhd. | mittelhochdeutsch | 
  
    | mier., miern. (Sw, Dor) | miernictwo, dt. Meßtechnik | 
  
    | mil. (Gri) | militärisch | 
  
    | milit. (L) | militärisch | 
  
    | min., miner. (Swil, Sw, Dor) | mineralogia, dt. Mineralogie | 
  
    | mit. (Swil) | mitologia, dt. Mythologie | 
  
    | mlat. | mittellateinisch | 
  
    | mł., młyn. (Sw, Lsp) | młynarski, dt. Müller- (adj.) | 
  
    | mnd. | mittelniederdeutsch | 
  
    | mndl. | mittelniederländisch | 
  
    | mnl. | mittelniederländisch | 
  
    | mor., mors. (Swil, Sw, Dor) | morski, dt. marin, Meeres-, Seefahrts- (adj.) | 
  
    | moraln. | moralny, dt. moralisch | 
  
    | mpoln. | mittelpolnisch | 
  
    | mtsch. | mitteltschechisch | 
  
    | mul. (Sw) | mularstwo, dt. Maurerhandwerk | 
  
    | mündl. | mündlich | 
  
    | muz. (Dor) | muzyka, dt. Musik | 
  
    | myd. (Sw) | mydlarski, dt. Seifensieder- | 
  
    | myś., myśl. (Swil, Sw) | myśliwstwo, dt. Jagd | 
  
    | n. | neutrum | 
  
    | nawig. (L) | Navigation | 
  
    | nd. | niederdeutsch | 
  
    | ndl. | niederländisch | 
  
    | nds. | niedersächsisch | 
  
    | nhd. | neuhochdeutsch | 
  
    | niek. (Swil) | niekiedy, dt. gelegentlich | 
  
    | nieod. (Sw) | nieodmiennie, dt. indeklinabel | 
  
    | nieodm. (Sw) | nieodmienny, dt. indeklinabel | 
  
    | nieposp. (Dudz) | niepospolity, dt. ungewöhnlich | 
  
    | niepr. (Swil) | nieprawidłowo, dt. regelwidrig, falsch | 
  
    | nieuż. (Swil) | wyraz nieużywany, dt. nicht benutzter Ausdruck | 
  
    | nm. (Spa) | niemiecki | 
  
    | nom. | Nominativ | 
  
    | noż. (Sw) | związany z nożami, dt. in Verbindung mit Messern | 
  
    | npoln. | neupolnisch | 
  
    | ntsch. | neutschechisch | 
  
    | num. (Dor) | numizmatyka, dt. Numismatik | 
  
    | o.ä. | oder ähnliches | 
  
    | obelż. (Dor) | obelżywy, dt. beleidigend | 
  
    | oberd. | oberdeutsch | 
  
    | obs. (Ban) | obsolet | 
  
    | oecon. (L) | ökonomisch | 
  
    | ogr. (Lsp) | ogrodniczy, dt. Gärtner- (adj.) | 
  
    | opr. | opracowanie, opracował; dt. bearbeitet von | 
  
    | or. (Swil) | wyraz orylski, dt. Flößereiausdruck | 
  
    | org. (Sw) | związany z organami, dt. Orgel(bau) | 
  
    | österr. | österreichisch | 
  
    | ostmd. | ostmitteldeutsch | 
  
    | ostnd. | ostniederdeutsch | 
  
    | ostnhd. | ostneuhochdeutsch | 
  
    | pd (Lsp) | polski dialektyczny, dt. dialektales Polnisch | 
  
    | perf. | perfektiv | 
  
    | pers. | persisch | 
  
    | petr. (Dor) | petrografia, dt. Gesteinskunde | 
  
    | pf. | perfektiv | 
  
    | pg. (Swil) | pogardliwy, dt. verächtlich | 
  
    | phraseol. | phraseologisch | 
  
    | piecz. (Sw) | pieczętarski, dt. Gravierkunst- (adj.) | 
  
    | piek., piekar. (Sw, Lsp) | piekarstwo, dt. Bäckerei | 
  
    | piern. (Sw) | piernikarski, dt. Lebkuchen- (adj.) | 
  
    | piw. (Sw) | piwny, dt. Brauerei- (adj.) | 
  
    | pl. | Plural | 
  
    | plt. | plurale tantum | 
  
    | płn. (Dor) | północny, dt. nördlich | 
  
    | poet. (Dor) | poetycki, dt. poetisch | 
  
    | pog., pogard., pogardl. (Sw, Lsp) | pogardliwy, dt. verächtlich | 
  
    | poligr. (Dor) | poligrafia, dt. graphisches Gewerbe | 
  
    | polit. (Dor) | polityka, dt. Politik | 
  
    | poln. | polnisch | 
  
    | port. | portugiesisch | 
  
    | posp. (Lsp) | pospolity, dt. gewöhnlich | 
  
    | pot. | potoczny, dt. alltäglich, allgemein | 
  
    | pow., powr. (Sw) | powroźnictwo, dt. Seilerhandwerk 
 | 
  
    | pr.ar. | persisch/arabisch | 
  
    | praw. (Swil) | prawniczy, dt. juristisch | 
  
    | prawdopod. | prawdopodobnie, dt. wahrscheinlich | 
  
    | prow. (Sw) | prowincjonalny, dt. provinziell | 
  
    | prz., prze., przen. (Sw, Swil) | przenośnie, dt. übertragen | 
  
    | przen. | przenośnie, dt. übertragen | 
  
    | przestarz. (Dor) | przestarzały, dt. veraltet | 
  
    | przys. (Swil), przysł. (Dor) | przysłowie, dt. Sprichwort | 
  
    | pusz. (Sw) | puszkarstwo, dt. Kanonenbau | 
  
    | reg. (Dor) | regionalny, dt. regional | 
  
    | ręk. (Sw) | rękawicznictwo, dt. das Fertigen von Handschuhen | 
  
    | rhein. | rheinisch | 
  
    | rol., roln. (Sw, Dor) | rolnictwo, dt. Landwirtschaft | 
  
    | roman. | romanisch | 
  
    | rub. (Sw) | rubaszny, dt. derb | 
  
    | russ. | russisch | 
  
    | ryb. (Dor) | rybołówstwo, dt. Fischerei | 
  
    | rzad. (Dor) | rzadki, dt. selten | 
  
    | rzem. (Sw) | rzemieślnictwo, dt. Handwerk | 
  
    | rzeź. (Sw) | rzeźnictwo, dt. Schlachterhandwerk | 
  
    | rzeźb. (Sw) | rzeźbiarstwo, dt. Bildhauerei | 
  
    | s. | siehe | 
  
    | s.o. | siehe oben | 
  
    | s.v. | sub verbo, unter dem Stichwort | 
  
    | schles. | schlesisch | 
  
    | selt. (Ban) | selten | 
  
    | sgl. | Singular | 
  
    | sglt. | singulare tantum | 
  
    | skr. | serbokroatisch | 
  
    | slav. | slavisch | 
  
    | slow. | slowakisch | 
  
    | sn. (Swil) | słowo rodzaju nijakiego, dt. Neutrum | 
  
    | sp. (Lsp) | staropolski; spójnik, dt. altpolnisch; Konjunktion | 
  
    | span. | spanisch | 
  
    | spätmhd. | spätmittelhochdeutsch | 
  
    | spätmlat. | spätmittellateinisch | 
  
    | sport. (Dor) | sport, dt. Sport | 
  
    | spoż. (Dor) | spożywczy, dt. Lebensmittel- (adj.) | 
  
    | stelm. (Sw) | związany z wyrobem powozów i części do nich, dt. verbunden mit der Herstellung von Wagen und Wagenteilen 
 | 
  
    | stol. (Sw) | stolarstwo, dt. Tischlerei | 
  
    | stp. | staropolski, dt. altpolnisch | 
  
    | stpl. (Spa) | staropolski, dt. altpolnisch | 
  
    | subst. | substantivum | 
  
    | süddt. | süddeutsch | 
  
    | südostdt. | südostdeutsch | 
  
    | szczot. (Sw) | szczotkarstwo, dt. Bürstenmacherhandwerk | 
  
    | szew. (Sw, SłRzem) | szewski, dt. Schuster- (adj.) 
 | 
  
    | szkl. (Sw) | szklarstwo, dt. Glaser- (adj.) | 
  
    | szm. (Sw) | szmaciany, dt. Lumpensammler- (adj.) | 
  
    | szt. (Dor) | sztuka, dt. Kunst | 
  
    | ślus. (Sw) | ślusarstwo, dt. Schlosserhandwerk | 
  
    | środ. (Dor) | środowiskowy, dt. (Sozial-)milieu- (adj.) | 
  
    | t. | tom, dt. Band | 
  
    | tap. (Sw) | tapicerstwo, dt. Polstermacherhandwerk | 
  
    | teat., teatr. (Sw, Swil) | teatr, dt. Theater | 
  
    | techn. (Dor) | technika, dt. Technik | 
  
    | tel. (Sw) | telegraficzny, dt. telegrafisch | 
  
    | tkac. (Sw) | tkactwo, dt. Weberhandwerk | 
  
    | tłum. | tłumaczenie, tłumaczył; dt. Übersetzung, übersetzt von | 
  
    | tok. (Sw) | tokarstwo, dt. Dreherhandwerk | 
  
    | * (Tr) | ein verdächtiges oder wenig gebräuchliches Wort; zu diesem werden oft bessere beigesetzt“ | 
  
    | ** (Tr) | ein poetischer oder oratorischer Ausdruck“ | 
  
    | tr., transl. (L) | translate, übertragen | 
  
    | tsch. | tschechisch | 
  
    | tsch. Entspr. | tschechische Entsprechung | 
  
    | türk. | türkisch | 
  
    | u stol. (Swil) | u stolarzy, dt. beim Tischler | 
  
    | u.ä.m. (San) | und ähnliches mehr | 
  
    | u.dgl. | und dergleichen | 
  
    | u.n. (Sw) | wyraz, którego unikać należy, dt. zu vermeidender Ausdruck 
 | 
  
    | übertr. | übertragen | 
  
    | ucz., uczn. (Sw, Lsp) | uczniowski, dt. Schüler- (adj.) | 
  
    | ugs. | umgangssprachlich | 
  
    | ukr. | ukrainisch | 
  
    | ung. | ungarisch | 
  
    | ungew. (Troi 1844) | ungewöhnlich | 
  
    | usw. | und so weiter | 
  
    | v. | verbum | 
  
    | Var. | Variante | 
  
    | vgl. | vergleiche | 
  
    | vulg. (Tr) | vulgär | 
  
    | w. z uż., wych. z. uż. (Dor) | wychodzi z użycia, dt. kommt aus dem Gebrauch | 
  
    | Weltbes. (Tr) | Weltbeschreibung, Geographie | 
  
    | wet. (Sw) | weterynaria, dt. Tiermedizin | 
  
    | węgl. (Sw) | związany z węglem, dt. in Verbindung mit Kohle | 
  
    | wiech. (Dor) | wiechowy, dt. zur Warschauer städtischen Umgangssprache gehörig 
 | 
  
    | wiośl. (Sw) | wioślarski, dt. Ruder- (adj.) | 
  
    | włók. (Dor) | włókiennictwo, dt. Tuchmacherhandwerk, Textilindustrie 
 | 
  
    | woj., wojs., wojsk. (Sw, Dor, Lsp) | wojsko, dt. Militär | 
  
    | wp. (Dor) | wielkopolski, dt. großpolnisch | 
  
    | wulg. (Dor) | wulgarny, dt. vulgär | 
  
    | wyd. | wydawca, wydał; dt. Herausgeber, herausgegeben von | 
  
    | z.B. | zum Beispiel | 
  
    | z.T. | zum Teil | 
  
    | zan. (L), zaniedb. (Włodek Sł, May) | zaniedbany, dt. vernachlässigt | 
  
    | zdń. (Sw) | zduński, dt. Ofenbauer | 
  
    | zdun. (SłRzem) | zduński, dt. Ofenbauer | 
  
    | zeg. (Sw) | zegarmistrzowstwo, dt. Uhrmacherhandwerk | 
  
    | zł. (Sw) | złotnictwo, dt. Goldschmiedehandwerk 
 | 
  
    | złodziej. (Dor) | złodziejski, dt. Diebes- (adj.) | 
  
    | złośl. (Lsp) | złośliwy, dt. boshaft | 
  
    | zool., zoo. (Sw) | zoologiczny, dt. Zoologie | 
  
    | zootechn. (Dor) | zootechniczny, dt. zootechnisch | 
  
    | zwr. (Lsp) | zwrot, dt. Redewendung | 
  
    | żarg. (SłRzem) | żargon, dt. Jargon | 
  
    | żart. (SWil) | żartobliwie, dt. scherzhaft | 
  
    | żebr. (Wiecz) | język żebraków, dt. Bettlersprache | 
  
    | żegl. (Dor) | żeglarstwo, dt. Segelsport |